Hamilelikte kansızlık, genellikte demir eksikliğine bağlı olarak görülür. Kansızlık kandaki hemoglobin değerinin normal sınırların altına düşmesiyle oluşur. Hamilelik döneminde birinci ve üçüncü trimesterde hemoglobin değeri 11 gr/dl altındaysa ya da ikinci trimesterde 10,5 gr/dl altındaysa bu kansızlık yani anemi olarak değerlendirilir. Gebe bir kadının günlük demir ihtiyacı 6-7 mg kadardır. Demir kandaki hemoglobinin ana yapısında olan bir elementtir. Kadınlar kansızlık sorunu çekmeye erkeklerden daha yatkındır. Buna sebep olan adet kanaması nedeniyle düzenli olarak kan kaybına uğramaları ve beslenme düzenlerinin erkeklere göre daha farklı olmasındandır.
Hamilelik kansızlığı nasıl etkiler?
Hamilelik dönemi anemi oluşma riskini arttıran bir süreç olarak kabul edilir. Kan şekilli elemanlar olarak tanımlanan akyuvar, şekilli elemanları taşıyan alyuvar hücrelerinden oluşur. Kırmızı kürelerin plazmaya olan yüzdesi hematokrit olarak tanımlanır. Normal olarak hematokrit % 38-45 olmalıdır. Kandaki şekilli elemanların oranı % 38-45, kalan kısmı plazma tarafından oluşturulur. Hamilelik döneminde kadındaki kan hacmi % 50 oranında artış göstermektedir. Kandaki bu artışın çoğunluğu plazma bölümünde olur. Alyuvarların plazma kadar hızlı çoğalamaması nedeniyle kanın içinde alyuvar konsantrasyonu azalmaktadır. Bu hamilelikten öncesinden daha aşağıya düşmektedir. Özellikle hamileliğin ilk yarısında daha belirgindir. Bu durum demire daha fazla ihtiyaç duyulmasına neden olur. Hamileliğin başında bu ihtiyaç vücuttaki demir deposundan karşılanır, zaman geçtikçe depolar bile yetersiz kalır. Kadının demir takviyesi yapmaması halinde kansızlık ortaya çıkar. Hamile olan kadınların yaklaşık % 20 si anemiktir. Özellikle çoğul gebeliklerde bu durum daha belirgindir. Gebeliğe bağlı oluşan anemide risklerde artış olmaz. Ancak gebeliğe anemik başlama ya da gebeliğin ilk üç ayında anemik olmak sorun haline gelir.
Hamilelikte kansızlığın sebepleri nelerdir?
- Demir eksikliği anemisinde sebep yetersiz demir alımıdır. Bu dönemde özellikle yeşil yapraklı sebzelerin ve hayvansal gıdaların yeterince tüketilmesi gerekir.
- Kadında folik asit yetersizliği olması
- Kadında
emoroit ya da buna benzer sebeplerden kronik kan kaybının olması - Bebeğin gelişimi sırasında kadındaki depoları tüketmesi
- Kaza ya da travma sonucunda fazla miktarda kan kaybının olması
- Diğer kansızlık sebepleri
Demir eksikliğine sebep olan faktörler
- Çoğul gebelik olması
- Beslenme yetersizliği
- Sigara kullanma alışkanlığı
- Alkol tüketimi
- Bazı ilaçların kullanımı
- Sindirim sistemindeki bazı hastalıklar
Hamilelikte demir eksikliği belirtileri nelerdir?
Çoğu kadın anemik olduğunun farkında olmaz. Çünkü bu sorun yavaş geliştiğinden vücutta buna karşı tolerans gelişir. Ancak rutin incelemelerde bu durum belirlenebilir.Buna rağmen bazı belirtileri bulunmaktadır. Belirtilerin hamileliğin erken dönem belirtilerine benzerlik gösterdiğinden, bunlara dikkat etmek gerekir.
- Halsizlik ve çabuk yorulma
- Solgun görünüm
- Çarpıntı, aktivitelerde erken yorulma, nefes nefese kalma
- Baş dönmesi ve baygınlık hissi
- Baş ve karın ağrısı
- Tırnak diplerinde soluklaşma
- Nadiren sarılık olma
Hamilelikte kansızlık tanısı nasıl yapılır?
Bu rahatsızlığa tanı koymak kolaydır. Yapılan kan sayımı sayesinde anemi teşhisi konulabilir. Öncelikle yapılan kan sayımıyla hamilelikten önce anemi varlığı araştırılmalıdır. Kan sayımı hamileliğin 24.-28. haftalarında yeniden yapılmalıdır.
Hamilelikte kansızlık tedavisi nasıl yapılır?
Uygulanacak tedavide anne adayının demir depolarının tekrar doldurulmasına çalışılır. Bu ağızdan alınan demir ilaçları ve demir yönünden zengin beslenme tarzının oluşturulmasıyla sağlanır. Günlük olarak 200 mg demir dozu alınmalıdır. Tedaviyle iyileşme sağlansa bile, depoların doldurulması amacıyla 3 ay daha tedavi devam eder. Tedavide yan etki olarak kusma, bulantı, midede rahatsızlık, kabızlık gibi etkiler olabilir. Bu dönemde anne adayının demir emilimini azaltıcı besinlerden kaçınması ve buna neden olabilecek ilaçları kullanmaması gerekir. Anne adayında anemi olmasa da, depoları yeterli olsa da, anemiyi önleyebilmek için demir takviyesi verilmelidir.
Yayınlanma Tarihi : 03.10.2014 06:38:15